8.11

Παθήσεις του μαστού στην παιδική και εφηβική ηλικία

Γυναικολόγος, Ιατρικά

Από τη μαιευτήρα – χειρουργό γυναικολόγο Μαρία Παπαδοπούλου.

8.11Παθήσεις του μαστού στην παιδική και εφηβική ηλικία

 Εμβρυολογία

Οι εμβρυικές καταβολές των μαστών εμφανίζονται από την 4η εβδομάδα της κύησης. Η διαφοροποίηση του μαζικού αδένα του μαστού γίνεται τις τελευταίες 8 εβδομάδες της κύησης, ενώ η ανάπτυξη της θηλής και της θηλαίας άλω (του σκουρόχρωμου κυκλικού τμήματος γύρω από τη θηλή) ολοκληρώνονται στο τέλος της ενδομήτριας ζωής. Αμέσως μετά τον τοκετό, οι μαστοί των θήλεων νεογνών δεν διαφέρουν από αυτούς των αρρένων και σχεδόν πάντα υπάρχει εισολκή των θηλών η οποία λίγο αργότερα υποχωρεί στις περισσότερες των περιπτώσεων. Κατά την παιδική ηλικία οι μαστοί παραμένουν σε κατάσταση ηρεμίας μέχρι την έναρξη της εφηβείας.

Φυσιολογική ανάπτυξη των μαστών

Η θηλαρχή δηλαδή η έναρξη της ανάπτυξης των μαστών, συμβαίνει στην αρχή της εφηβείας. Η εμφάνιση και ανάπτυξη των μαστών συνδέεται με την έκκριση των οιστρογόνων από τις ωοθήκες, αλλά και της αυξητικής ορμόνης και των γοναδοτροπινών από την υπόφυση του εγκεφάλου. Η ανάπτυξη των μαστών γειτνιάζει χρονικά με την ανάπτυξη του τριχωτού στη μασχάλη και στο εφήβαιο, την απότομη αύξηση του ύψους και την εμμηναρχή, την έναρξη δηλαδή της πρώτης εμμήνου ρύσεως. Η εμφάνιση της θηλαρχής αρχίζει κατά μέσο όρο το 8ο με 9ο έτος της ηλικίας. Η ανάπτυξη περιλαμβάνει τόσο το αδενικό όσο και το λιπώδες στοιχείο του μαστού. Ο αδενικός ιστός αποτελεί τελικά το 20% της συνολικής μάζας του μαστού. Στην ηλικία των 20 ετών ο μαστός φθάνει στη μεγαλύτερη ανάπτυξή του. Η εξέλιξη της ανάπτυξης του μαστού αξιολογείται με τα πέντε στάδια κατά Tanner τα οποία και χρησιμεύουν για την περιγραφή της μη φυσιολογικής ανάπτυξης του μαστού.

Ταξινόμηση των σταδίων εφηβικής εξέλιξης των μαστών στα κορίτσια (κατάταξη Tanner)

– Προεφηβικοί μαστοί

– Ο μαστός και η θηλή ανυψώνονται σαν λοφίσκος, η διάμετρος της άλω αυξάνει

– Ο μαστός και η άλως διογκώνονται, χωρίς σαφή διαχωρισμό

– Η άλως και η θηλή σχηματίζουν δεύτερο λοφίσκο

– Ώριμοι μαστοί, η θηλή προεξέχει, η άλως αποτελεί τμήμα του γενικότερου περιγράμματος του μαστού

Σ’αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε μόνο με τις συγγενείς ανωμαλίες του μαστού όπως:

Υπερτροφία των μαστών στα νεογνά

Νεογνά και των δύο φύλων σε ποσοστό μέχρι και 70 % μετά τον τοκετό, μπορεί να εμφανίζουν υπερτροφία των μαστών ή και έκκριση από τις θηλές κάτι το οποίο είναι αποτέλεσμα της επίδρασης των οιστρογόνων της μητέρας στην ενδομήτριο ζωή. Στο σύνολό τους οι μαστοί μεταπίπτουν σε λίγο καιρό σε κατάσταση ηρεμίας.

Πολυθηλία ή έκτοπη θηλή

Είναι η ανάπτυξη θηλής σε απομακρυσμένη θέση από τον μαστό. Είναι η πιο συχνή συγγενής ανωμαλία των μαστών και εμφανίζεται και στα δύο φύλα σε ποσοστό 1 έως και 6 %. Η επιπλέον θηλή ή θηλές εκλαμβάνονται πολλές φορές από την ασθενή σαν σπίλοι (ελιές) και βρίσκονται κατά μήκος της γαλακτικής γραμμής.

Εισολκή της θηλής

Το φαινόμενο οφείλεται σε ανεπαρκή ανάπτυξη κατά μήκος, των κεντρικών γαλακτοφόρων πόρων με αποτέλεσμα την έλξη της θηλής προς τα έσω. Κατά την γέννηση οι θηλές των μαστών βρίσκονται σχεδόν πάντα σε εισολκή. Αυτό το φαινόμενο συνήθως υποχωρεί λίγες μέρες μετά. Στις ενήλικες άτοκες γυναίκες που επιμένει μπορεί να δημιουργεί μόνο πρόβλημα αισθητικής. Στις μητέρες που μόλις γέννησαν, σε πολύ λίγες περιπτώσεις, μπορεί να αποτελεί πρακτικό πρόβλημα και να καθιστά το θηλασμό δύσκολο έως αδύνατο.

-Ο υπεράριθμος μαστός και η πολυμαστία

Είναι σπανιότερη συγγενής ανωμαλία από την πολυθηλία και την έκτοπη θηλή. Υπεράριθμος μαστός είναι η παρουσία μαζικού αδένα του μαστού με κανονικό ή ατροφικό αδενικό ιστό με ή χωρίς την παρουσία θηλής και θηλαίας άλω, σε έκτοπη θέση κατά μήκος της γαλακτικής γραμμής ή και σε άλλη θέση όπως στο θώρακα, στον ώμο, στους γλουτούς και στον μηρό. Πολύ συχνά ανευρίσκονται και στη μασχάλη. Συνήθως γίνονται ορατοί στη διάρκεια της κύησης ή στον θηλασμό γιατί διογκώνονται όπως και οι κανονικοί μαστοί. Σπάνια αποτελούν θέσεις ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Αθηλία

Πλήρης απουσία ανάπτυξης των θηλών του μαστού. Σπάνια κατάσταση που συνήθως συνοδεύεται και από αμαστία ή σοβαρή υποπλασία των μαστών.

– Υποπλασία ή απλασία του μαστού

Είναι η απουσία ή η υποπλαστική ανάπτυξη των μαστών ενώ υπάρχει θηλή και θηλαία άλω και γίνεται εμφανής μετά την έναρξη της εφηβείας. Δημιουργεί συνήθως ψυχολογικό πρόβλημα στο νεαρό κορίτσι.

– Αμαστία

Είναι η πλήρης απουσία ανάπτυξης του ενός ή και των δύο μαστών συμπεριλαμβανομένης της θηλής και της θηλαίας άλω. Ευτυχώς είναι σπάνια ανωμαλία και απαντάται συνήθως μόνο στον ένα μαστό.

– Σύνδρομο Poland

Είναι σχεδόν πάντα μονόπλευρο και χαρακτηρίζεται από υποπλασία ή απλασία του μαστού και της θηλής, υποπλασία του υποδόριου λίπους, ανωμαλίες των θωρακικών πλευρών, υποπλασία των θωρακικών μυών και ανωμαλίες των δακτύλων του χεριού (βραχυσυνδακτυλία).

– Ανισομαστία

Συχνό φαινόμενο με τον αριστερό μαστό να είναι ελαφρώς μεγαλύτερος του δεξιού στις περισσότερες γυναίκες. Όταν η διαφορά στο μέγεθος είναι αρκετά σημαντική (κάτι ευτυχώς όχι και τόσο συχνό) τότε προκύπτει θέμα αισθητικής. Εδώ σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως κατά την θηλαρχή ο ένας μαστός μπορεί να αρχίσει να μεγαλώνει νωρίτερα από τον άλλο. Αυτό είναι φυσιολογικό και δεν πρέπει να μας παρασύρει σε υποψία όγκου του μαστού και σε αναίτιες βιοψίες που δεν προσφέρουν τίποτα αλλά δημιουργούν τον κίνδυνο για δυσμορφίες του μαστού στην ενήλικο ζωή.

– Γυναικομαστία

Υπερτροφία του μαστού στο έφηβο αγόρι. Εμφανίζεται σε αγόρια στην εφηβεία και είναι συνήθως ιδιοπαθής (γεννιέται με αυτό και δεν υπάρχει αιτία). Σπανιότερα οφείλεται σε ενδοκρινολογικές διαταραχές, σε όγκους, σε παθήσεις των όρχεων ή υποκρύπτει σύνδρομο Klinefelter.

Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr . Ευχαριστούμε!

Αφήστε μια απάντηση