Η διάγνωση της βαρηκοΐας σε νεογνική – βρεφική ηλικία

Από τον ειδικό ωτορινολαρυγγολόγος χειρουργό κεφαλής και τραχήλου Πέτρο Γιαγτζόγλου

Μια από τις προκλήσεις που αντιμετώπιζε η ιατρική ήταν η διάγνωση και επομένως και η αντιμετώπιση των προβλημάτων ακοής στις μικρές ηλικίες. Ειδικά η αντιμετώπιση της βαρηκοΐας ή της κώφωσης στα παιδιά είναι απαραίτητο να αντιμετωπισθεί σύντομα προκειμένου να αναπτυχθεί ο λόγος, έως και επείγουσα σε βαρηκοΐα μετά από λοίμωξη του έσω ωτός π.χ. από μηνιγγίτιδα όπου ο χρόνος έως ότου χαθεί οριστικά και αμετάκλητα η ακοή είναι μικρότερος του εξαμήνου.

Η κλασική μέθοδος της ακοομετρίας (της παίγνιο-ακοομετρίας στις μικρές ηλικίες κάτω των 6 ετών) προϋποθέτει εξεταζόμενους που μπορούν να συνεργαστούν με τον τελώντα την εξέταση, αλλά και ανάπτυξη του λόγου.

Είναι αντιληπτό λοιπόν ότι μια τέτοια εξέταση δεν είναι δυνατή σε παιδιά κάτω των δύο ετών και ενέχει ένα ποσοστό αβεβαιότητος ακόμα και κάτω από την ηλικία των έξι ετών. Με την μέθοδο της παρατήρησης μπορεί να αξιολογηθεί αδρά από τους γονείς ή το προσωπικό του μαιευτηρίου η ικανότητα ενός νεογνού – βρέφους να αντιλαμβάνεται τους ήχους αλλά δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί αντικειμενικά η ακουστική του ικανότητα. Έτσι ανάλογα με την ηλικία :
Τα περισσότερα νεογέννητα αντιδρούν- “αναπηδούν” σε έντονους θορύβους. .
Από την ηλικία των τριών μηνών ένα βρέφος συνήθως αναγνωρίζει την φωνή των γονέων του και ηρεμεί χωρίς αγκαλιά.
Από την ηλικία των έξι μηνών ένα βρέφος στρέφει το βλέμμα του προς την κατεύθυνση του ήχου .
Από την ηλικία των δώδεκα μηνών ένα παιδί συνήθως μπορεί να μιμηθεί κάποιους ήχους ή/και να παράγει κάποιες λέξεις όπως “μαμά”, “μαμ”, “γεια”.
( ο ιατρός βέβαια μπορεί να την αξιολογήσει με βάση πολύ συγκεκριμένα αντανακλαστικά που εκλύονται σε διάφορες εντάσεις ήχων και σε διάφορες ηλικίες)

Σήμερα με την βοήθεια της τεχνολογίας είναι δυνατή η γρήγορη και ανώδυνη αξιολόγηση της ακουστικής ικανότητας και μη συνεργαζόμενων εξεταζομένων, επομένως και των νεογνών – βρεφών, με τη χρήση συσκευών όπως τα προκλητά ακουστικά δυναμικά του εγκεφαλικού στελέχους (ABR) και οι ωτακουστικές εκπομπές (POAE).

Στη πρώτη περίπτωση πρόκειται ουσιαστικά για ένα τύπο ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος κατά τον οποίο δίδονται ακουστικά ερεθίσματα και ελέγχεται αν αυτά φτάνουν ως νευροηλεκτρικοί παλμοί στο στέλεχος του εγκεφάλου.

Στη δεύτερη περίπτωση εξετάζεται η λειτουργική ικανότητα των τριχωτών κυττάρων του κοχλία (το ανατομικό στοιχείο του αυτιού όπου γίνεται η μετατροπή και η ενίσχυση του ήχου σε νευροηλεκτρικούς παλμούς για να μεταφερθούν στον εγκέφαλο).

Παράγοντες που καθιστούν απαραίτητη την εξέταση που αναφέραμε παραπάνω είναι:
Οικογενειακό ιστορικό απώλειας ακοής σε μικρή ηλικία.
Προωρότητα γέννησης.
Χορήγηση φαρμάκων που μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ακουστικής ικανότητος.
Επιπλοκές κατά τη γέννηση, συχνές ωτικές λοιμώξεις, λοιμώξεις μηνιγγίτιδας ή λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό.
Η νοσηλεία σε μονάδα νεογνών.

Να τονίσουμε ότι στις περισσότερες χώρες με σοβαρά συστήματα υγείας το νεογνό εξετάζεται με μία τουλάχιστον από τις παραπάνω μεθόδους πριν του δοθεί εξιτήριο, ενώ σε άλλες είναι υποχρεωτική η εξέταση κατά τη γέννηση.

Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr . Ευχαριστούμε!