Οδοντικά τραύματα στην παιδική ηλικία
Από τη χειρουργό 0δοντίατρο Ελίζα Παράσχου.
Οδοντικά τραύματα στην παιδική ηλικία
Οι τραυματισμοί των νεογιλών και μόνιμων δοντιών και του περιοδοντίου, αποτελούν ένα από τα συχνότερα έκτακτα περιστατικά κατά την παιδική και εφηβική ηλικία και ευθύνονται για πολλές επιπλοκές τόσο στους σκληρούς όσο και στους μαλακούς ιστούς της στοματικής κοιλότητας του παιδιού.
Το 90% των οδοντικών τραυματισμών αφορούν στον μπροστινό φραγμό (κεντρικούς και πλάγιους άνω τομείς και κυνόδοντες) και είναι κυρίως αποτέλεσμα άμεσου χτυπήματος πάνω στο δόντι. Η συχνότερη αιτιολογία των τραυμάτων στην προσχολική ηλικία (παιδιά 1 έως 3 ετών) είναι οι πτώσεις, ενώ σε μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους, είναι τα ατυχήματα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και της άθλησης. Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση, και απαιτεί έκτακτη επίσκεψη στον οδοντίατρο καθώς και σωστή βοήθεια από την πλευρά του γονέα.
Τα οδοντικά τραύματα χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:
1.Τους τραυματισμούς του σκληρού οδοντικού ιστού, δηλαδή κατάγματα της μύλης ή/και της ρίζας του δοντιού.
2.Τους τραυματισμούς του περιοδοντίου, του συστήματος δηλαδή που περιβάλλει και συγκρατεί το δόντι μέσα στο φατνίο.
Στις περιπτώσεις απλού κατάγματος της μύλης, όπου έχει επηρεαστεί μόνο η αδαμαντίνη, συνήθως δεν υπάρχει ευαισθησία και η ανασύσταση του δοντιού κλινικά γίνεται με σύνθετη ρητίνη. Όταν το κάταγμα συμπεριλαμβάνει και την οδοντίνη, κρίνεται απαραίτητη πρώτα η κάλυψή της (συνήθως με υδροξείδιο του ασβεστίου) και έπειτα η ανασύσταση του δοντιού με ρητίνη. Πολλές φορές τέτοιου είδους κατάγματα συνοδεύονται και από τραύματα των μαλακών ιστών, για παράδειγμα σκίσιμο του χείλους του παιδιού καθώς και αιμορραγία. Σε αυτήν την περίπτωση, ο γονέας μπορεί να καθαρίσει εξωτερικά την πληγή με μια αποστειρωμένη γάζα και φυσιολογικό ορό, απομακρύνοντας τυχόν ξένα σώματα πάνω στην πληγή μέχρι το παιδί να εξεταστεί από τον οδοντίατρο. Είναι επίσης σημαντικό να ασκηθεί ελαφριά πίεση πάνω στην περιοχή ούτως ώστε να σταματήσει η αιμορραγία.
Αρκετά συχνά στα κατάγματα των νεογιλών και των μόνιμων δοντιών του παιδιού, επηρεάζεται και ο πολφός. Η πιο συχνή θεραπευτική αντιμετώπιση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η πολφοτομή στα νεογιλά δόντια και η ενδοδοντική θεραπεία στα μόνιμα δόντια που έχουν πλήρη διάπλαση ρίζας. Εάν υπάρχουν συμπτώματα όπως ο πόνος, ο γονέας μπορεί να δώσει στο παιδί αναλγητικό ανάλογα με την ηλικία του, ενώ αν εμφανιστεί οίδημα, θα πρέπει να απευθυνθεί στον θεράπων οδοντίατρο για να αποφασιστεί εαν θα χορηγηθεί ή όχι αντιβίωση.
Στην κατηγορία των τραυμάτων του περιοδοντίου, ανήκει η διάσειση (ή αλλιώς τράνταγμα του δοντιού), διάφορες μετακινήσεις του δοντιού προς το χείλος ή την υπερώα, η ενσφήνωση του δοντιού, δηλαδή η βύθισή του μέσα στο φατνίο και τέλος, η ολική εκγόμφωση, δηλαδή η έξοδος του δοντιού εκτός φατνίου. Στην τελευταία περίπτωση, οι πρώτες βοήθειες πρέπει να παρέχονται από τον γονέα το συντομότερο δυνατό, καθώς ο χρόνος αντίδρασης είναι καθοριστικός για την επιβίωση του δοντιού στο φραγμό. Μόνο στις περιπτώσεις μόνιμων δοντιών (και όχι στα νεογιλά), ο γονέας μπορεί να επανατοποθετήσει το δόντι άμεσα στο φατνίο, αφού πρώτα το ξεπλύνει χωρίς τριβή μερικά δευτερόλεπτα με κρύο νερό. Έπειτα δίνει στο παιδί αποστειρωμένη γάζα πάνω στην οποία να δαγκώσει και απευθύνεται έκτακτα στον οδοντίατρο.
Εάν η επανατοποθέτηση δεν μπορεί να γίνει άμεσα, το δόντι πρέπει να συντηρηθεί μέσα σε φυσιολογικό ορό ή σε σάλιο μέχρι την κλινική αντιμετώπιση. Η επιτυχία της επαναφύτευσης και η διατήρηση της ζωτικότητας του δοντιού εξαρτώνται από τη διάρκεια και τις συνθήκες που το δόντι έχει μείνει εκτός φατνίου. Στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι, επιτυχής θεωρείται μια επαναφύτευση που πραγματοποιείται εντός τριών ωρών από το τραύμα, κυρίως όταν το δόντι έχει συντηρηθεί σε κατάλληλο περιβάλλον. Μετά την διεκπεραίωση της θεραπείας, είναι αναγκαίοι οι έλεγχοι ανά τακτά χρονικά διαστήματα στον οδοντίατρο για την παρακολούθηση της πορείας του δοντιού.
Κλείνοντας, πρέπει να σημειωθεί, ότι οι οδοντικοί τραυματισμοί κρίνονται έκτακτα περιστατικά τα οποία επιβάλλουν την άμεση παρέμβαση του οδοντιάτρου και την άρτια συνεργασία από την πλευρά των γονέων.
Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr . Ευχαριστούμε!