Η χοληστερίνη στα παιδιά. Πότε πρέπει να ανησυχούμε;
Από την ειδική καρδιολόγο Αλεξάνδρα Λάμπρου
Τι είναι η χοληστερίνη (χοληστερόλη);
Οι περισσότεροι άνθρωποι στο άκουσμα της λέξης «χοληστερίνη» σκέφτονται ότι πρόκειται για κάτι «κακό». Όμως, στην πραγματικότητα, η χοληστερίνη είναι χρήσιμη για τον οργανισμό μας. Έτσι, μπορεί η υψηλή χοληστερίνη να είναι επικίνδυνη, αλλά σε φυσιολογικές ποσότητες είναι απαραίτητη για διάφορες σωματικές διεργασίες.
Οι επιπτώσεις υψηλής χοληστερίνης.
Η συσσώρευση της χοληστερόλης στα αγγεία οδηγεί σε αθηρωμάτωση- δημιουργία αθηρωματικών πλακών, με επακόλουθη απώλεια της ελαστικότητας των αγγείων, στένωση και προδιάθεση σε θροµβώσεις κατά την ενήλικη ζωή. Η διαδικασία αθηρωμάτωσης ξεκινά σιγά-σιγά από την παιδική ηλικία. Σύμφωνα µε πρόσφατες µελέτες, ένα στα τέσσερα Ελληνόπουλα προσχολικής ηλικίας έχει παθολογικές τιµές χοληστερόλης και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εμφάνισης μεγαλύτερων προβλημάτων υγείας στην ενήλικη ζωή του.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε;
• Η υπερχοληστερολαιµία προσβάλλει όλες τις ηλικίες και όλους τους σωµατότυπους.
• Δυστυχώς η υπερχοληστερολαιμία είναι μια σιωπηλή νόσος και έτσι η διάγνωσή της γίνεται µόνο µε τον προσδιορισµό των επιπέδων χοληστερόλης στο αίµα.
• Παρότι είναι ασυμπτωματική στην παιδική ηλικία, μακροπρόσθεσμα προκαλεί αθηρωματικές βλάβες στα αγγεία που εκδηλώνονται έπειτα από αρκετά χρόνια με τη μορφή καρδιαγγειακών συμβαμάτων (έμφραγμα μυοκαρδίου, στηθάγχη ή εγκεφαλικών).
• Επομένως, ο έλεγχος της χοληστερόλης στην παιδική ηλικία µπορεί αποδεδειγµένα να µειώσει τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών νόσων στο µέλλον, εφόσον εφαρμοστούν τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης.
Πότε πρέπει να ελέγχονται τα επίπεδα χοληστερόλης στα παιδιά;
• Όλα τα παιδιά 9-11 ετών ανεξαρτήτως παραγόντων κινδύνου.
Ακολούθως σε ηλικία 18-21 ετών.
• Παιδιά άνω των 2 ετών µε παράγοντες κινδύνου, όπως γονείς µε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης (>240mg/dl), οικογενειακό ιστορικό πρώιµης εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου
• Πρέπει να αποφεύγεται ο έλεγχος σε παιδιά < 2 ετών, λόγω πιθανής αναξιοπιστίας των αποτελεσμάτων
Πού οφείλεται η υπερχοληστερολαιµία στα παιδιά;
Οι βασικοί υπαίτιοι είναι:
1. Κακή διατροφή.
2. Παχυσαρκία.
3. Οικογενής υπερχοληστερολαιµία (κληρονοµική νόσος με αυξημένη παραγωγή χοληστερόλης από τον οργανισμό).
4. Άλλες παθήσεις που προκαλούν υπερχοληστερολαιμία, όπως παθήσεις του θυρεοειδή, ο σακχαρώδης διαβήτης κ.α..
Πώς αντιµετωπίζεται η υπερχοληστερολαιµία;
Η υπερχοληστερολαιµία αντιμετωπίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις µε την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής των παιδιών, µε σωστές διατροφικές συνήθειες και καθηµερινή άσκηση. Μετά την εφαρµογή κατάλληλου προγράµµατος, τα παιδιά επανελέγχονται αιµατολογικά έπειτα από 3-6 µήνες, αλλά σπάνια απαιτείται φαρμακευτική αγωγή. Συνήθως η αγωγή χορηγείται – με αυστηρά κριτήρια-σε παιδιά µε κληρονοµικές δυσλιπιδαιµίες και πολύ υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και LDL (>190mg/dl), που δεν ελέγχονται µε διατροφικές παρεµβάσεις.
Διαιτητικές συστάσεις:
• Μετά την ηλικία των δύο ετών αντικαθιστούµε τα πλήρη γαλακτοκοµικά προϊόντα µε προϊόντα χαµηλών λιπαρών (παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει να υποβάλλονται σε δίαιτα και δεν πρέπει να καταναλώνουν προϊόντα πλήρως ή μερικώς αποβουτυρωμένα).
• Αποφεύγουµε τα τρόφιµα µε υψηλά ποσοστά λίπους και κορεσµένων λιπών, και γενικά τα έτοιμα επεξεργασμένα τρόφιμα.
• Υιοθετούµε υγιεινό τρόπο μαγειρέματος των τροφών (ψητά, βραστά, στον ατµό).
• Προτιµάµε τα λευκά κρέατα. Περιορίζουµε το κόκκινο κρέας σε δύο φορές την εβδοµάδα.
• Αφαιρούµε πάντα τα ορατά λίπη.
• Δίνουµε έµφαση σε τροφές χαµηλές σε χοληστερίνη (φρούτα, λαχανικά, τρόφιµα ολικής άλεσης, όσπρια και ψάρια) και πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα (ξηροί καρποί).
• Χρησιμοποιούμε ελαιόλαδο και αποφεύγουµε το βούτυρο και τις κρέµες γάλακτος.
• Περιορίζουμε την κατανάλωση των αβγών σε 2 την εβδοµάδα.
• Περιορίζουμε τους έτοιµους χυµούς και τα αναψυκτικά και ετοιµάζουµε από το σπίτι υγιεινά σνακ για τα παιδιά στο σχολείο.
• Δε χρησιμοποιούμε το φαγητό ως «ανταμοιβή των παιδιών».
Ποια είναι η επιθυμητή σωματική άσκηση;
Η αερόβια σωματική άσκηση 60 λεπτά την ηµέρα είναι απαραίτητη για την αύξηση της καλής χοληστερίνης, τη μείωση της κακής χοληστερίνης και τη διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους. Ακόμα η παρακολούθηση/χρηση ηλεκτρονικών μέσων (τηλεόραση, κομπιούτερ κ.λπ.) πρέπει να περιορίζεται σε λιγότερες από 2 ώρες την ηµέρα.
Συμπερασματικά: Οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι, η αντιμετώπιση της αυξημένης χοληστερόλης του παιδιού τους είναι εφικτή. Έτσι, θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι στην έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση του προβλήματος, γιατί αυτό θα εξασφαλίσει στο παιδί τους όχι μόνο μακροβιότητα αλλά και καλή υγεία.
Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr . Ευχαριστούμε!